Phỏm hay còn gọi là tá lả được xem là một trong những game đánh bài trên bộ bài tây 52 lá hấp dẫn vừa mang tính giải trí vừa mang tính thử thách, đòi hỏi sự tập trung cao độ. Để chơi được game bài này bạn cũng cần có rất nhiều kỹ năng. Sau đây, chúng ta hãy tìm hiểu về luật chơi và cách chơi bài phỏm như thế nào nhé!
Bài phỏm (Tá lả) là gì?
Bài phỏm hay còn gọi là tá lả là một trò chơi khá phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt là miền Bắc. Khi chơi phỏm, người chơi phải lấy một lá bài của đối thủ khác để tạo thành bộ phỏm, đồng thời bỏ những lá bài không có giá trị để đối phương không thu được phỏm.
Bài phỏm có lẽ không còn xa lạ gì ở Việt Nam, phổ biến hơn ở miền Bắc, đặc biệt là đồng bằng Bắc Bộ. Khi chơi phỏm, người chơi nên cân nhắc tìm cách ăn bài và ném rác để tạo thành các bộ bài phỏm cũng như hạn chế tối đa tổng điểm của các bộ bài không có trong phỏm.
Luật chơi bài phỏm (tá lả)
Mỗi trò chơi có ít nhất 2 người chơi. Mỗi người chơi sẽ nhận được 9 thẻ và người chia bài (hoặc người chiến thắng) sẽ nhận được 10 thẻ. Vòng sẽ chạy ngược chiều kim đồng hồ, bắt đầu với người chơi giữ 10 lá bài.
Người chơi tham gia trò chơi sau khi nhận đủ quân bài sẽ sắp xếp sao cho bộ bài đó có một quân bài phỏm. Chúng ta có thể hiểu như sau:
- Quân bài: được tạo thành từ 2 quân bài cùng giá trị trở lên hoặc 2 quân bài liên tiếp nhau hoặc một bộ riêng biệt có cùng màu, đôi ví dụ cặp 4, 5 (bích) và 7 (bích).
- Phỏm: có từ 3 lá trở lên cùng giá trị hoặc từ 3 cây trở đi liên tiếp về mặt giá trị và có cùng chất với nhau như ba con 3 (rô), 4 (rô) 5 (rô) 6 (rô) 7 (rô). Càng sở hữu nhiều phỏm thì bài của bạn có cơ hội tỷ lệ chiến thắng cao hơn.
Người chơi sở hữu 10 quân bài sẽ đánh trước, bỏ một quân bài rác xuống bàn. Người chơi phía bên tay phải của người chơi vừa đánh phải tính toán, nếu thấy trong trường hợp có thể ăn cây đó tạo nên phỏm thì ăn ngay và xuống cây bài rác cho người ngồi bên cạnh.
Nếu không ăn được thì người chơi đó phải rút một lá từ trong Nọc rồi đánh bài rác. Nếu có người ù hoặc đã qua 4 vòng chơi thì trò chơi sẽ kết thúc. Người chiến thắng sẽ là người chơi không còn lá bài nào trên tay (gọi là ù) hoặc người chơi có tổng điểm thấp nhất trong ván bài.
Luật đền trong chơi phỏm là như thế nào?
Trong bài tá lả, có 3 trường hợp bắt buộc phải trả tiền cược, đó là:
- Khi người chơi A ném một lá bài rác không mong muốn, người chơi B là người tiếp theo ăn lá bài rác đó, thì người chơi A phải trả cho người chơi B 1 tiền cược Nếu vòng này là vòng cuối cùng thì người chơi A phải đền tiền cho người chơi B gấp 4 lầm cược tiền.
- Khi người chơi B lấy 3 lá bài của người A, người chơi B sẽ được tính là đã ù, lúc này người chơi A sẽ đền bài trả thay cho tất cả những người thua cuộc.
- Nếu người chơi cuối cùng nhận được một lá bài rác không mong muốn ở lượt cuối cùng và ván bài ù, người chơi cuối cùng cũng sẽ phải trả tiền cho 2 người thua cuộc còn lại.
Hướng dẫn cách chơi bài phỏm (tá lả) chi tiết nhất
Một ván bài phỏm (tá lả) bắt đầu khi có từ 2- 4 người chơi, thường một ván chơi không quá
4 người, và tốt nhất chỉ nên chơi với 4 người, nếu ít hơn 4 người sẽ không có nhiều niềm vui. Trò chơi bắt đầu với 4 người chơi, mỗi người sẽ nhận được 9 thẻ, người chơi đầu tiên sẽ nhận được thêm 1 thẻ là tổng cộng 10 thẻ. Các lá bài còn lại sẽ được đặt vào nọc ở giữa
người chơi.
Người chơi đầu tiên ném một lá bài được coi là rác không mong muốn trong tay mình vào bàn, người chơi tiếp theo, nếu có 2 lá bài trở lên cùng tập hợp trong tay, có thể ăn. Nếu thẻ bị ăn, tất nhiên những người chơi khác không biết bạn đã lấy thẻ nào để tạo thành bộ. Nếu người chơi tiếp theo chọn không lấy thẻ từ người chơi trước, người chơi đó rút 1 thẻ từ trong nọc.
Thẻ được rút ra, chỉ người đó biết giá trị của nó và không được hiển thị cho những người chơi khác. Người chơi sau đó tiếp tục bỏ một lá bài trên tay của họ cho người chơi tiếp theo ăn hoặc bỏ qua. Thủ thuật tiếp tục theo cách này cho đến khi một người ù (vừa tròn bài).
Một người chơi được coi là ù khi không có quân bài rác không mong muốn, các quân bài được sắp xếp tạo thành phỏm. Nếu không có ai trong 4 người chơi ù thì sau 4 lượt trò chơi sẽ kết thúc.
Trước khi đánh lá bài cuối cùng, người chơi sẽ phải cho những người chơi khác biết rằng phỏm của họ đã được thu thập để tính điểm. Người chơi có thể xếp phỏm theo ý thích và mỗi người chỉ được ăn một lá bài.
1. Các vòng chơi trong bài phỏm
Một ván chơi bài phỏm bao gồm 4 lượt, mỗi lượt người chơi có thể lấy 1 lá bài trong nọc hoặc ăn 1 lá bài từ người chơi khác. Một người chơi có thể lấy tối đa 3 thẻ trong một lượt.
Khi một lá bài rác không mong muốn bị ăn, các lá bài không mong muốn khác sẽ được di chuyển ngược chiều kim đồng hồ để cho người chơi biết họ đang ở lượt nào. Người chơi cuối cùng sẽ là người có ít thẻ nhất trong vòng. Nếu người chơi đánh từ 2 lần trở lên ở lượt cuối cùng thì sẽ có quyền hạ phỏm.
2. Cách tính điểm khi chơi phỏm
Một ván đấu kết thúc khi có một người chơi đã ù, 3 người thua còn lại sẽ phải chung 6 tiền cược với người thắng cuộc. Nếu người chơi ù có 10 lá trước khi ném thẻ rác đi, tức là người chơi có 10 thẻ, thì tổng số tiền thua sẽ nhân đôi thành 12 cược cho người thắng cuộc.
Nếu một ván bài không có ù, người chiến thắng sẽ được tìm ra bằng cách tính điểm thông qua các quân bài trên tay của người chơi đó. Điểm sẽ được tính dựa trên giá trị của từng thẻ, cụ thể thẻ J – Q – K sẽ được tính điểm tương ứng là 11 – 12 – 13 điểm. Người chơi có ít điểm nhất là người có lợi nhất, thường là người chơi có ít điểm nhất sẽ thắng. Người có số điểm thấp kế tiếp sẽ chia 1 cược, người có số điểm thấp thứ hai sẽ chia 2 cược, và người có điểm thấp nhất sẽ chia 3 cược. Nếu có 2 người bằng điểm, ai ném bài rác trước sẽ thắng.
Khi chơi phỏm, có một trường hợp gọi là móm, tức là khi người chơi chưa thu được phỏm nào. Trong trò chơi, nếu trường hợp có người móm, người chơi này sẽ là người thua cuộc và chung tiền cược.
Một số thuật ngữ trong cách chơi bài tá lả
Bộ bài: vật dụng để chơi phỏm bộ bài gồm 52 lá. mỗi lá chia thành 2 phần. Phần số bao gồm có 13 số A, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, J, Q, K kết hợp cùng bốn chất: Cơ, Rô, Bích, Tép tạo nên một lá bài hoàn chỉnh
Phỏm: Có hai loại: Phỏm ngang (>= 3 quân cùng số), phỏm dọc (>= 3 quân cùng chất, số liên tiếp nhau). Phỏm cũng được chia thành các loại: phỏm ăn (ăn được mà có), phỏm tươi (có khi chia bài), phỏm bốc (khi bốc lên tạo thành phỏm). Phỏm tươi và phỏm bốc được gọi chung là phỏm tự nhiên.
Cạ: Là bộ bao gồm 2 lá bài có thể ghép với 1 lá nữa để thành phỏm, bao gồm:
- Bài cùng số
- Bài cùng chất và số liên tiếp hay lọt khe.
Ăn: Điều kiện để ăn được 1 lá bài (do cửa trên đánh ra) là trong tay bạn có ít nhất 1 cạ có thể ghép với quân ăn để tạo thành phỏm và trong cạ này không có lá bài bị trói.
Chú ý: một quân bài X được gọi là bị trói nếu như bài đó đã nằm trong một phỏm ăn khác và nếu dùng X để ăn hoặc đánh thì cây đã ăn không nằm trong phỏm nào Ví dụ: Bài trên tay có lá Q Cơ 10 Cơ 9 Cơ. Khi bạn ăn được J Cơ thì 10 cơ trở thành cây bị trói.
Xoay phỏm: Nếu chúng ta có thể sử dụng 2 cạ để lấy 1 quân bài thì chúng ta có thể nói rằng chúng ta có thể xoay phỏm bằng cách lấy lá bài đó.
Nọc: Nọc là phần của lá bài úp xuống ở giữa bàn rút bài. Sau khi chia bài, nọc độc có * N – 1 lá bài (không phải là phần còn lại của trò chơi, N là số người trên bàn).
Điểm: đây là tổng điểm của các quân bài có trong tay sau khi hạ và gửi trong đó J, Q, K được tính lần lượt là 11, 12, 13 điểm, các bài còn lại có số điểm tương ứng ví dụ con 9 được tính cho 9 điểm. Người nào có số điểm ít hơn người này sẽ thắng.
Xếp hạng: Người chơi có số điểm thấp nhất được xếp cao hơn. Nếu điểm bằng nhau thì ưu tiên ai hạ trước. Nếu có chơi Tái Gửi thì người được không Tái lại ưu tiên hơn người được Tái.
Vòng Chốt: Vòng chốt bắt đầu từ người mà khi đến lượt chơi sau khi người này bốc nọc còn đúng N cây (N là số người chơi). Kể từ thời điểm đó, tất cả các nước đi của người chơi đó và tất cả các nước đi tiếp theo đều được tính là con chốt hạ.
Vòng Hạ Vòng: hạ bắt đầu khi đến lượt 1 người chơi, sau khi rút được số cây trong nọc = N-1 (N là số người chơi) thì người này và những người chơi sau phải hạ thẻ.
Cháy: Bài bị móm là bài sau khi hạ xong không có phỏm nào.
Tái: Một người chơi sau khi hạ lá bài xong vẫn có thể Ăn hoặc Bốc, Đánh tiếp nếu chơi tái gửi và Nọc vẫn chưa hết.
Cây Rác: gồm những lá bài riêng lẻ không thể nào kết hợp với lá bài khác trong tay tạo thành một phỏm.
Ù: chỉ 1 hành động kết thúc ván chơi khi người chơi không còn quân bài rác nào trên tay. (Trừ trường hợp ù khan).
Ù khan: Là kiểu bài sau khi được chia bài không có cạ hay phỏm nào khác ngoài lá bài rác (quân lẻ)
Móm: Là một hành động kết thúc ván chơi khi người chơi không có bất kỳ phỏm nào.
Đền: Khi người chơi đánh làm cho nhà dưới ăn 3 và để họ Ù thì người chơi phải đền bài toàn bộ số tiền Ù ván đấy. Các nhà khác sẽ không bị mất tiền. Ngoài ra, nếu có người chơi ăn “láo” (ăn cây nhưng lúc hạ không có phỏm ứng với cây đó) thì cũng bị đền..
Gửi: Ở lượt cuối cùng, sau khi hạ phỏm, người chơi sẽ có thể chọn những lá bài rác không mong muốn còn lại của mình để gửi đến phỏm mà những người chơi khác đã chơi trước đó (trừ trường hợp bị móm). Thẻ có thể được gửi đi nếu nó kết hợp với bộ phỏm được gửi để tạo thành một bộ phỏm hợp lệ mới.
Kinh nghiệm chơi tá lả chuyên nghiệp
Chơi bài phỏm (tá lả) đòi hỏi một tư duy tốt và một trí nhớ tốt. Khả năng ghi nhớ các lá bài và đoán chúng một cách chính xác sẽ giúp bạn trở thành một game thủ chuyên nghiệp. Nếu bạn chưa biết cách chơi game sau hãy tham khảo phần dưới đây.
1. Cách đếm bài và nhớ bài
Nếu bạn đã từng chơi bài tá lả thì bạn biết rằng họ thường chơi 2 đến 4 người chơi, nếu 2 hoặc 3 người chơi vì mỗi người sẽ chỉ thu bài của mình 4 lần và sẽ đánh 4 lá bài. Nên số lượng bài còn lại khá nhiều nên khó đoán bài.
Tuy nhiên, khi những người chơi khác nhau thì nhà cái sẽ chia mỗi người 9 lá, và người chia bài sẽ được 10 lá, do đó số lượng bài còn lại sẽ là 15 lá và chỉ cần đủ 4 vòng sẽ hết bài. Dựa vào đây, bạn nên cố gắng nhớ những quân bài đã chơi, những quân bài đã ăn, đoán bài của đối thủ để có chiến thuật hợp lý.
2. Mẹo câu bài
Ai đã từng chơi cờ thì cũng biết điều này quá rõ, đây chính là điểm thần kỳ của trò chơi này, nếu bạn biết cách biến hóa và lừa được đối thủ thì tỷ lệ thắng của bạn là rất quan trọng. Thủ thuật này tuy đơn giản nhưng hiệu quả của nó mang lại khá nhiều. Nếu biết cách biến hóa thì chiêu thức này thực sự rất đáng sợ.
Chơi phỏm mà không câu bài thì chẳng khác nào “thịt chó không mắm tôm” phải không? Đầu tiên phải kể đến việc đếm bài, chưa nói đến cách đánh bài (vì chơi theo kiểu tính tiền ăn) nếu cứ suy nghĩ vài câu mà không tính toán gì thì chắc là chết mất thôi.
3. Câu quân theo số để tạo phỏm sảnh (còn gọi là dây phỏm)
Đây là cách phổ biến nhất hiện nay. Rất dễ dàng cho những người mới chơi theo cách này. Đôi khi trong những trận đấu kinh tế căng thẳng cách làm này cũng rất hiệu quả. Các tuyển thủ chuyên nghiệp không nghĩ các đối thủ của mình lại có lối chơi “gà” như vậy. Cách câu đối với phỏm này thường được áp dụng khi người ta có cạ dọc tạo thành phỏm sảnh (dây).
Ví dụ: Có J, K cùng chất và bạn cần tạo phỏm J Q K, bạn nên đánh con Q khác chất với con J, K ra. Kết hợp với cách câu bài này đôi khi chúng ta phải chịu biết hy sinh “thả tép bắt con tôm”.
Chẳng hạn, chúng ta phải đánh lạc hướng người khác bằng cách nói với họ rằng chúng ta không có cơ hội ăn cây này hoặc chúng ta có ít cơ hội cầm nó nhất.
Ví dụ, nếu một ván bài có một cặp J và một quân K giống nhau, xét rằng khả năng lấy được 3 quân từ J là thấp, chúng ta sẽ đánh một quân J để cạ quân J, K…
Đối với bộ bài tiến lên 52 cây thì có rất nhiều game bài khác nhau như chơi phỏm, chơi ba cây, chơi tiến lên, chơi liêng… Trong đó chơi bài phỏm được xem là một trò chơi may rủi, diễn ra nhanh chóng, không cần suy nghĩ cũng như cách chơi bài phỏm rất dễ dàng. Chúc bạn gặp nhiều may mắn và có kinh nghiệm hơn trong game bài này nhé!
